Stwierdzenie, że właściwe żywienie dziecka zagwarantuje jego prawidłowy rozwój może wydać się banalne. Za tym banałem kryje się jednak potrzeba wprowadzenia urozmaiconego jadłospisu, który rocznemu dziecku dostarczy energii potrzebnej do poznawania świata i rozwinięcia charakterystycznej dla tego wieku ciekawości.
To najczęściej właśnie Wy – drogie mamy – odpowiadacie za to, co znajduje się na talerzach waszych maluszków. Warto zadbać o to, by dziecko zjadało możliwie różnorodne pokarmy, ponieważ to właśnie w tym okresie rozwijają się preferencje i kształtują nawyki żywieniowe, które mają szansę przetrwać – stety lub niestety bez względu na to czy będą to przyzwyczajenia poprawnie, czy też nie.
Ile i jak często powinno jeść dziecko?
Roczne dziecko powinno otrzymywać 4-5 posiłków dziennie (3 podstawowe i 1-2 uzupełniające). To ważny okres, w którym powinnaś nakłaniać do próbowania nowych smaków, oswajać z nowymi produktami i być w tym działaniu konsekwentna. Istotna jest choćby symboliczna łyżeczka nowego pokarmu – jeżeli dziecko nie będzie chciało skosztować danej rzeczy jednego dnia, spróbuj mu ją podać za kilka dni. Według specjalistów zapotrzebowanie na energię u dzieci w wieku 13-23 miesięcy w przeliczeniu na jeden kilogram masy ciała wynosi ok. 83 kcal.
Udział poszczególnych składników w całodziennej, zalecanej puli energetycznej (1000 kcal)
1. BIAŁKA – minimalna ilość 1 g/ kg masy ciała dziecka, maksymalna ilość 15% całkowitej energii.
2. TŁUSZCZE – powinny dostarczać 30-40% całkowitej energii.
3. WĘGLOWODANY – powinny dostarczać 55-60% całkowitej energii.
4. CUKRY (stosowane w produkcji żywności i przygotowywaniu potraw): poniżej 10% całkowitej energii.
5. WAPŃ – 700 mg/ kg masy ciała dziecka.
6. ŻELAZO – 7 mg/ kg masy ciała dziecka.
7. WITAMINA D – 15μg (600 j.m.)/ kg masy ciała dziecka.
8. WODA – powinna być głównym źródłem płynów (dzieci nie powinny pić słodzonych i gazowanych napojów).
Optymalna dieta maluszka to taka, która zawiera wszystkie wymienione wyżej składniki, z uwzględnieniem witamin i składników mineralnych. Dostarczymy ich wówczas, gdy w domowej kuchni wykorzystane zostaną różnorodne produkty spożywcze: mleko i produkty mleczne, pieczywo, kasze, mięso, drób, ryby, owoce i warzywa. Bardzo ważna jest także jakość tych składników, np. tłuszcze nasycone powinny być ograniczone na rzecz nienasyconych, których źródłem są zimnotłoczone oleje roślinne. Zaleca się również podawanie produktów, które są źródłem węglowodanów złożonych, takich jak: pełnoziarniste pieczywo, kasze, makaron i produkty z mąki z pełnego przemiału.
Dlaczego skomponowanie diety dzieci jest ważne?
Niedobór poszczególnych składników, w okresie tak szybkiego rozwoju maluszka, może mieć negatywny wpływ na jego zdrowie, także w późniejszym wieku. Brak odpowiedniej ilości wapnia w diecie dziecka może prowadzić do niedorozwoju masy kostnej, a później do osteoporozy. Niedobory tego składnika bywają również przyczyną bolesnych skurczów mięśni, zaparć oraz skłonności do wysypki. Z kolei zbyt małe ilości żelaza mają negatywny wpływ na rozwój mózgu, procesy poznawcze, a nawet iloraz inteligencji. W tej układane ważna jest także witamina D, której niedobory prowadzą do krzywicy, zaburzeń wzrastania oraz deformacji kości. Mało urozmaicona i nieprawidłowo zbilansowana dieta może także powodować spadek odporności.
Co jeszcze jest ważne w tym okresie?
1. Podawaj posiłki odpowiednie do wieku dziecka,
2. Podawaj posiłek co 3-4 godziny, najlepiej w porach dopasowanych do posiłków rodzinnych,
3. Nie dokarmiaj dziecka słodkimi napojami i przekąskami pomiędzy posiłkami,
4. Zachęcaj do samodzielności, nawet kosztem pobrudzenia się przy posiłku (potrzeba dotykania jedzenia w tym wieku jest naturalna),
5. Wprowadzaj nowe produkty, nie zrażając się problemami dziecka z ich akceptacją,
6. Unikaj nadmiernego zabawiania przy jedzeniu.
