Rodzaje kwasów tłuszczowych

Rodzaje kwasów tłuszczowych i ich funkcje w organizmie

Wśród niezbędnych dla naszego zdrowia i życia makroskładników – czyli węglowodanów, białek i tłuszczów – te ostatnie były często niedoceniane, a nawet atakowane jako szkodliwy składnik diety. Dlatego wielu z nas decydowało się na wybór produktów nisko- lub beztłuszczowych. Następnie jednak pojawiło się wiele dowodów naukowych na to, że niektóre rodzaje tłuszczów nie tylko nam nie szkodzą, ale wręcz korzystnie wpływają na nasze zdrowie. Radykalny zwrot w tym zakresie sprawił, że bliżej zaczęto przyglądać się tłuszczom. Najbardziej wartościowe z nich okazały się kwasy omega-3.

Tłuszcze (lipidy) to duża grupa związków o różnorodnej budowie chemicznej, posiadającej wspólne elementy: każda cząsteczka tłuszczu składa się z glicerolu, z którym łączą się kwasy tłuszczowe. Od tego jakie kwasy tłuszczowe występują w cząsteczce tłuszczu zależą jego właściwości. Kwasy tłuszczowe dzielimy na 3 grupy:

1. Kwasy tłuszczowe nasycone – występują głównie w tłuszczach zwierzęcych (smalec, wędliny, masło) i wykorzystywane są przez organizm jako źródło energii. Ich nadmiar powoduje wzrost poziomu cholesterolu we krwi i miażdżycę. Dlatego tłuszcze zwierzęce są niezdrowe i powinniśmy unikać ich nadmiaru w diecie.
2. Kwasy tłuszczowe wielonienasycone – obecne są w olejach roślinnych i rybich. Należą do nich między innymi kwas linolowy i kwas α-linolenowy zwane Niezbędnymi Nienasyconymi Kwasami Tłuszczowymi (w skrócie NNKT). Określane są tak, ponieważ organizm człowieka nie jest w stanie sam ich wytworzyć i dlatego muszą być dostarczane z dietą. Te dwa kwasy tłuszczowe są bardzo istotne dla naszego organizmu, gdyż wskutek ich przemian powstają długołańcuchowe wielonienasycone kwasy tłuszczowe, pełniące wiele ważnych funkcji. Wielonienasycone kwasy tłuszczowe stanowią budulec do tworzenia błon biologicznych każdej komórki naszego ciała oraz regulują różne procesy fizjologiczne.

Rodzina omega-3

Najważniejsze kwasy omega-3:

• kwas α-linoolenowy (ALA) – występuje głównie w roślinach
• kwas dokozaheksaenowy (DHA) – występuje głównie w rybach
• kwas eikozapentaenowy (EPA) – występuje głównie w rybach

Rodzina omega-6

Najważniejsze kwasy omega-6:

• kwas linolowy (LA) występuje głównie w roślinach
• kwas y-linolenowy (GLA) – występuje głównie w roślinach
• kwas arachidonowy (AA) – występuje głównie w rybach